| ชื่อโครงการวิจัย/ชื่อเรื่อง | การจัดการความรู้และถ่ายทอดเทคโนโลยีการเพิ่มมูลค่าและการใช้ประโยชน์จุลินทรีย์ เพื่อผลิตภัณฑ์หมัก และการเพาะเห็ด |
|---|---|
| ชื่อนักวิจัย/ชื่อผู้แต่ง | อันธิกา บุญแดง |
| เจ้าของผลงานร่วม | วราภรณ์ อภิวัฒนาภิวัต , นันทวุฒิ นิยมวงษ์ , พิลาณี ไวถนอมสัตย์ |
| คำสำคัญ | จุลินทรีย์;ผลิตภัณฑ์หมัก;การเพาะเห็ด |
| หน่วยงาน | สถาบันค้นคว้าและพัฒนาผลิตผลทางการเกษตรและอุตสาหกรรมเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ เลขที่ 50 ถนนพหลโยธิน แขวงลาดยาว เขตจตุจักร กรุงเทพฯ 10900 |
| ปีที่เผยแพร่ | 2563 |
| คำอธิบาย | งานวิจัยนี้ ได้มีเป้าหมายพัฒนาความรู้ทางด้านการใช้ประโยชน์จากจุลินทรีย์เพื่อการหมักและการเพาะเห็ด ให้กับกลุ่มเกษตรกรที่อยู่ในเขตรับผิดชอบของเทศบาลตำบลท่าน้ำอ้อยม่วงหัก อำเภอพยุหะคีรี จังหวัดนครสวรรค์ ถือว่าเป็นกลุ่มเกษตรกรที่มีศักยภาพในการผลิตผลผลิตทางการเกษตรที่หลากหลาย ทั้งข้าวเจ้า ข้าวเหนียว สับปะรด และผลไม้อีกหลายชนิด ซึ่งในแต่ละปีสามารถผลิตได้ต่อเนื่องเป็นจำนวนมาก แต่อย่างไรก็ตามพบว่าเกษตรกรยังมีปัญหาในแง่ของราคาผลผลิต ซึ่งหน่วยงานเทศบาลตำบลท่าน้ำอ้อยม่วงหัก มีหน้าที่ตามพันธกิจโดยตรงที่รับผิดชอบในการแก้ปัญหาในระดับชุมชนในเขตดังกล่าว ซึ่งมีเขตปกครอง 2 ตำบล คือ ตำบลท่าน้ำอ้อย และตำบลม่วงหัก รวม 10 หมู่บ้าน คณะนักวิจัยจึงดำเนินการวิจัยนี้ ภายใต้การร่วมวางแผนปรับปรุงแก้ไขปัญหาในทุกกระบวนการกับหน่วยงานดังกล่าว โดยอาศัยความรู้ทางวิทยาศาสตร์ด้านเทคโนโลยีชีวภาพ เพื่อเพิ่มพูนความรู้สู่ชุมชนเกษตรกรรมเป้าหมาย ในฐานะที่คณะผู้วิจัยได้ทำงานร่วมกันกับ องค์การบริหารส่วนตำบลท่าน้ำอ้อยและตำบลม่วงหักในมิติการบริการวิชาการแก่ชุมชนมาเป็นเวลานาน โดยอยู่ในฐานะผู้มีความคุ้นเคยกับองค์กร (emic) จากการวิเคราะห์ความต้องการจำเป็น (needs assessment) ร่วมกับหน่วยงานดังกล่าว ขั้นต้นพบว่ากลุ่มเกษตรมีความต้องการเรียนรู้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์ด้านการแปรรูปอาหารเพื่อบริโภคในครัวเรือน เนื่องจากขาดแคลนองค์ความรู้และเทคโนโลยีที่จะนำมาแปรรูปผลผลิตเพื่อประกอบการในครัวเรือนดังกล่าว อย่างไรก็ตามพบว่ากลุ่มประชากรมีทักษะการผลิตและองค์ความรู้ที่ใช้ได้จริง (know how) เพียงแค่การทำเกษตรกรรม ซึ่งสามารถผลิตได้อย่างต่อเนื่องในทุกปี แต่ยังขาดองค์ความรู้ทางวิทยาศาสตร์ด้านการแปรรูปอาหารให้มีมูลค่าสูงขึ้น เพื่อบริโภคในครัวเรือน เพิ่มคุณภาพชีวิตของเกษตรกร รวมทั้งอาจนำไปสู่การขยายขนาดการผลิตสำหรับจำหน่ายหากเหลือจากบริโภคในครัวเรือนอีกด้วย คณะผู้วิจัย จึงจัดทำโครงการ “การจัดการความรู้ การถ่ายทอดเทคโนโลยีการเพิ่มมูลค่าและการใช้ประโยชน์จุลินทรีย์เพื่อผลิตภัณฑ์หมัก และการเพาะเห็ด” ขึ้นมา เพื่อถ่ายทอดความรู้พื้นฐานให้กับชาวบ้านและกลุ่มเกษตรกร ด้วยคาดหวังว่า โครงการนี้ จะสามารถช่วยให้ชาวบ้านและเกษตรกร แปรรูปวัตถุดิบที่มีอยู่ เพื่อผลิตอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการ ความปลอดภัย ได้มาตรฐานสำหรับผู้บริโภค นำมาใช้บริโภคในครัวเรือนเป็นหลัก ซึ่งจะสามารถช่วยลดค่าใช้จ่ายได้ และหากเหลือจากการบริโภค อาจจะพัฒนาสู่เชิงพาณิชย์ต่อไปได้อีกด้วย |
| สาขาการวิจัย |
|
การจัดการความรู้และถ่ายทอดเทคโนโลยีการเพิ่มมูลค่าและการใช้ประโยชน์จุลินทรีย์ เพื่อผลิตภัณฑ์หมัก และการเพาะเห็ด is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 3.0 Thailand License.
