| ชื่อโครงการวิจัย/ชื่อเรื่อง |
การใช้ประโยชน์ปุ๋ยหมักยาสูบเป็นธาตุอาหารหลักและสารชีวภัณฑ์ป้องกันศัตรูพืชสำหรับกลุ่มเกษตรปลอดสารพิษชุมชนออนใต้ จังหวัดเชียงใหม่ |
| ชื่อนักวิจัย/ชื่อผู้แต่ง |
รศ.ดร.บัญจรัตน์ โจลานันท์ |
| เจ้าของผลงานร่วม |
ดร.สุรพล ใจวงศ์ษา ,
นางสาวมนฤดี ม่วงรุ่ง |
| คำสำคัญ |
ปุ๋ยหมัก;เกษตรปลอดสารพิษ |
| หน่วยงาน |
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา |
| ปีที่เผยแพร่ |
2564 |
| คำอธิบาย |
โครงการเรื่อง การใช้ประโยชน์ปุ๋ยหมักยาสูบเป็นธาตุอาหารหลักและสารชีวภัณฑ์ป้องกันศัตรูพืช
สาหรับกลุ่มเกษตรปลอดสารพิษชุมชนออนใต้ จังหวัดเชียงใหม่ มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อขยายผลการใช้
ประโยชน์ปุ๋ยหมักยาสูบเป็นธาตุอาหารหลักและสารชีวภัณฑ์ป้องกันศัตรูพืชให้แก่กลุ่มเกษตรปลอดสารพิษ
ชุมชนออนใต้ จังหวัดเชียงใหม่ อย่างเป็นรูปธรรม 2) เพื่อเพิ่มศักยภาพการจัดการปัจจัยด้านการผลิตให้แก่
กลุ่มเกษตรปลอดสารพิษด้วยกระบวนการจัดการความรู้เชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม และ 3) เพื่อส่งเสริม
การเกษตรปลอดสารพิษรวมทั้งอนุรักษ์คุณภาพสิ่งแวดล้อมโดยรวมของชุมชนท้องถิ่น โดยอาศัย
กระบวนการจัดการความรู้เชิงปฏิบัติการและการถ่ายทอดเทคโนโลยีเพื่อศึกษาเปรียบเทียบประสิทธิผลของ
กรรมวิธีการให้ปุ๋ยที่แตกต่างกัน จานวน 3 กรรมวิธี (การไม่ใส่ปุ๋ย การใส่ปุ๋ยหมักทั่วไป และการใส่ปุ๋ยหมัก
ยาสูบที่ชุมชนผลิตขึ้น) ในการทดลองปลูกผักกาดกวางตุ้งระดับแปลงทดลองของเกษตรกรกลุ่มผักปลอด
สารพิษ บ้านแม่ผาแหน เทศบาลตาบลออนใต้
ผลการดาเนินกิจกรรมการถ่ายทอดความรู้และการผลิตปุ๋ยหมักยาสูบโดยระบบกองสถิตดูดอากาศ
ร่วมกับกลุ่มเกษตรกร พบว่าคุณภาพของปุ๋ยหมักยาสูบที่ผลิตมีความปลอดภัยผ่านเกณฑ์มาตรฐานปุ๋ย
อินทรีย์ที่กาหนดโดยกรมวิชาการเกษตร (พ.ศ. 2548/2551) ไม่พบการปนเปื้อนของสารกลุ่มโลหะหนัก
เช่น ตะกั่ว โครเมียม สารแคดเมียม และปรอท ในปริมาณที่จะส่งผลเป็นพิษต่อกิจกรรมการย่อยสลายของ
จุลินทรีย์ในกระบวนการหมัก ขณะเดียวกันยังให้ค่าอินทรียวัตถุ (47%) และ ธาตุอาหาร N (4.1%), P
(0.8%), K (4.7%) ในปริมาณที่ค่อนข้างสูง นอกจากนี้ระบบการหมักแบบกองสถิตดูดอากาศสามารถผลิต
ปุ๋ยหมักที่อัตราเฉลี่ย 12 ตันต่อปี โดยระบบการหมักมีระยะเวลาคืนทุน 1.38 ปี (16.57 เดือน) และต้นทุน
การผลิตเฉลี่ย 0.59 บาทต่อกิโลกรัมปุ๋ยหมัก
ด้านประสิทธิผลการใช้ประโยชน์ปุ๋ยหมักยาสูบเป็นธาตุอาหารหลักและสารชีวภัณฑ์ป้องกันศัตรูพืช
พบว่าการเจริญเติบโตและผลผลิตของพืชทดสอบ (ผักกาดกวางตุ้ง) ที่ปลูกโดยกรรมวิธีการใส่ปุ๋ยหมักยาสูบ
แตกต่างจากกรรมวิธีอื่นอย่างมีนัยสาคัญ (P ≤ 0.05) โดยเฉพาะอย่างยิ่งน้าหนักผลผลิตพบว่าการใช้ปุ๋ย
หมักยาสูบให้ค่าน้าหนักผลผลิตต่อต้นสูงกว่าเงื่อนไขการใช้ปุ๋ยหมักทั่วไปและการไม่ใส่ปุ๋ย สูงถึง 2.01-3.01
เท่า ขณะเดียวกันการใช้ปุ๋ยหมักยาสูบให้ประสิทธิผลในการควบคุมการระบาดต่อหน่วยพื้นที่ของแมลง
ศัตรูพืช (เพลี้ยอ่อน แมลงหวี่ขาว ด้วงหมัดผัก หนอนกระทู้ผัก ตั๊กแตนหนวดสั้น เพลี้ยแป้ง และหนอนใย
ผัก) ที่ศึกษามีค่าต่าสุด สาหรับการขยายผลและขับเคลื่อนการผลิตและใช้ประโชน์ปุ๋ยหมักยาสูบอย่างเป็น
รูปธรรม เสนอแนะว่าควรระบุแผนงานหรือโครงการที่ชัดเจนไว้ในแผนยุทธศาสตร์การพัฒนาของเทศบาล
ตาบลออนใต้ในระยะถัดไป (2564-2568) ได้แก่ ยุทธศาสตร์ที่ 2 (การพัฒนาตามแนวทางปรัชญาของ
เศรษฐกิจพอเพียงไปสู่ความยั่งยืน) และยุทธศาสตร์ที่ 4 (การพัฒนาบริหารจัดการทรัพยากรธรรม ชาติ
สิ่งแวดล้อม และระบบนิเวศอย่างยั่งยืน) |
| สาขาการวิจัย |
|
